Nowe książki w zbiorach Biblioteki IBL

Gutowski J. M., Kubisz D., Sućko K., Komosiński K., Mazur M. A., Pacuk B., Greń Cz., Chrząszcze (Coleoptera) Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Monografia, Sękocin Stary 2020

Bogaty arsenał zastosowanych metod badawczych i doświadczenie naukowców doprowadziło do wykazania z obszaru Suwalskiego Parku Krajobrazowego 1052 gatunków chrząszczy należących do 70 rodzin. Pięknym uzupełnieniem opracowania jest jego część ilustracyjna zawierająca 180 zdjęć.

Rocznik Statystyczny Leśnictwa, Warszawa 2019

Publikacja przedstawia obszerny zestaw informacji charakteryzujących leśnictwo w 2018 r. na tle lat poprzednich. Dane zostały zaprezentowane w ośmiu działach: zasoby leśne, zagospodarowanie lasu i zadrzewienia, gospodarcze wykorzystanie lasu, zagrożenie i ochrona środowiska leśnego, łowiectwo, zatrudnienie i wynagrodzenie w sektorze leśno-drzewnym, ekonomiczne aspekty sektora leśno-drzewnego, przegląd międzynarodowy. Mając na uwadze fakt, że Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe zarządza blisko 80% powierzchni lasów w kraju, w aneksie zamieszczono bardziej szczegółową charakterystykę działalności tej jednostki w ostatnim pięcioleciu.

Siuda P., Wasylczyk P., Publikacje naukowe. Praktyczny poradnik dla studentów, doktorantów i nie tylko, Warszawa 2018.

Co, jak i po co pisać oraz publikować? Jak doskonalić warsztat pisarski? Jakie są kryteria recenzowania? Jak wypełnić wniosek grantowy? Na te i wiele innych pytań odpowiadają dwaj naukowcy, praktycy działający w dwóch różnych dyscyplinach: dr Piotr Siuda, socjolog z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, prowadzący warsztaty z efektywnego publikowania naukowego, oraz dr hab. Piotr Wasylczyk z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, autor popularnej książki Prezentacje naukowe. Praktyczny poradnik dla studentów, doktorantów i nie tylko (PWN, 2017). Autorzy w przystępny sposób podpowiadają, jak pisać artykuły naukowe oraz inne prace akademickie oraz jak je publikować – również w najbardziej prestiżowych czasopismach. Prowadzą czytelnika przez wszystkie etapy tworzenia tekstów: od proponowania tematu do czasopism naukowych, przez proces pisania, dostosowanie tekstu do wymogów edytorskich, do pisania notek okołopublikacyjnych. Doskonale rozumieją, że jeśli chcemy, aby nasz tekst został zauważony i wykorzystany, musimy zaprezentować naszą pracę w sposób zorganizowany. Studenci oraz pracownicy naukowi poznają praktyczną stronę pisania artykułów, przydatne narzędzia, typy tekstów naukowych oraz sposoby ich konstruowania. Jeden z rozdziałów poświęcono pisaniu wniosków grantowych. Wszystko to autorzy prezentują nie tylko teoretycznie, ale też w ujęciu praktycznym. Autorzy proponują wiele ćwiczeń, dzięki którym czytelnik będzie mógł trenować swoje umiejętności. Publikowanie – i to coraz częściej publikowanie w renomowanych, rozpoznawalnych czasopismach i wydawnictwach – staje się być albo nie być badacza. Pisanie prac naukowych wymaga zmierzenia się z wieloma wyzwaniami. Od wyboru rodzaju publikacji naukowej i czasopisma, przez kryteria recenzowania i dostosowanie się do wymogów, aż po narzędzia doskonalenia artykułów – bo im przede wszystkim poświęcona jest publikacja. Pisania i publikowania naukowego bardzo rzadko uczy się na studiach – nieliczni szczęśliwcy mają okazję zdobyć tę wiedzę w swoim środowisku. Do pozostałych adresowana jest ta książka.

Siatkowski I., Zyprych-Walczak J., R w analizie statystycznej dla przyrodników, Poznań 2018.

Podręcznik jest przeznaczony dla wszystkich początkujących, którzy chcą poznać podstawowe możliwości obliczeniowe i graficzne platformy R stosowane w statystyce. Książka zawiera przykłady ze skryptami napisanymi w R oraz ich realizacją, dotyczącymi głównie zagadnień przyrodniczych. Czytelnik ma możliwość zapoznać się z podstawami składni języka R oraz nauczyć tworzenia wykresów. W opracowaniu przedstawiono zagadnienia statystyczne rozwiązywane za pomocą R. R jest programem godnym polecenia, który z jednej strony wymaga od użytkownika podejmowania świadomych decyzji, a z drugiej umożliwia modyfikację stosowanych metod zależnie od stawianych pytań i analizowanych danych. Wreszcie – co nie bez znaczenia – jest programem darmowym i ogólnodostępnym, powszechnie używanym przez naukowców z całego świata. Mamy nadzieję, że podręcznik ułatwi zrozumienie podstawowych zagadnień statystycznych, a przede wszystkim wykonywanie obliczeń oraz nadawanie rozwiązaniom jasnej i czytelnej formy. Pomoże w ich interpretacji dzięki prezentowanym wyczerpującym wynikom oraz wysokiej jakości wykresom. Po zapoznaniu się z treścią oraz prześledzeniu przykładów czytelnikowi łatwiej będzie tworzyć rysunki wysokiej jakości i rozwiązywać problemy statystyczne, takie jak testowanie czy regresja.

Niechoda T., Aleksiejczuk A., Chołuj P., Wróblewski K., Puszcza gigantów. Rzecz o białowieskich dębach, Warszawa 2019.

Celem autorów było przedstawienie „tematyki dębowej" w sposób przystępny i zachęcający do odwiedzin unikalnego miejsca w Polsce. Dlatego pozycja ma charakter popularno-naukowo-krajoznawczy. Zapoznamy się z rozmiarami najwyższych i najgrubszych dębów oraz innych gatunków drzew rosnących w Puszczy Białowieskiej, tych żywych i tych już martwych. Odwiedzimy też dębowe „sanktuaria", gdzie rosną skupienia najwyższych i najpotężniejszych dębów. To w tych miejscach poczujemy Moc Puszczy. Oprócz opisu drzew Puszczy Białowieskiej o wielkich rozmiarach książka zawiera też opis tras rowerowych do najpotężniejszych drzew zagospodarowanej części Puszczy Białowieskiej. Wszystko okraszone jest ponad 100 kolorowymi zdjęciami.

Tomasz Borecki, Wojciech Kędziora, Justyna Nowakowska, Magda Skowronek, Leśnictwo polskie w ujęciu historycznym, Warszawa 2019.

Celem tej publikacji jest przybliżenie Czytelnikom roli i znaczenia lasów w dziejach, rozwoju cywilizacyjnym i wykorzystania lasów zarówno w średniowieczu, jak i w czasach nowożytnych. W pracy opisano sposób prowadzenia gospodarki leśnej w poszczególnych zaborach oraz w okresie II Rzeczypospolitej. Szczegółowo przedstawiono rozwój polskiego leśnictwa po II wojnie światowej z uwzględnieniem zasięgów ważniejszych gatunków drzew leśnych, regionalizacji przyrodniczo-leśnej, struktury siedlisk oraz rozmieszczenia lasów i polityki zadrzewieniowej kraju. Pozostajemy w przekonaniu, że publikacja ta pozwoli Państwu na lepsze zrozumienie zarówno roli leśnictwa, jak i jego znaczenia w rozwoju gospodarczym i cywilizacyjnym naszego kraju.

Andrzej Czerniak (redaktor naukowy), Turystyka i rekreacja w lasach Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe na przykładzie Dolnego Śląska, Poznań 2019.

Książka powinna zainteresować szeroki krąg odbiorców. W sposób naturalny będą to leśnicy, ale szczególnie ważny jest potencjalny krąg czytelników spoza branży leśnej, dla których monografia może stanowić swoiste wprowadzenie do wiedzy o turystyce. I rekreacji w lasach. W połączeniu z praktycznym przykładem jej wykorzystania na potrzeby operatu turystycznego stanowi interesujące studium możliwości współpracy leśników ze społeczeństwem i społeczeństwa z leśnikami. Dlatego uważam, że w miarę możliwości wydawcy książka powinna trafić nie tylko do dolnośląskich leśników, ale i do jednostek samorządowych, organizacji pozarządowych i innych podmiotów zainteresowanych rozwojem turystyki i rekreacji na obszarach leśnych. Z recenzji dr hab. Romana Jaszczaka

Kujawa A., Kujawa K., Zajączkowski J., Borek R., Tyszko-Chmielowiec P., Chmielowiec-Tyszko D., Józefczuk J., Krukowska-Szopa I., Śliwa P., Witkoś-Gnach K., Zadrzewienia na obszarach wiejskich – dobre praktyki i rekomendacje, Wrocław 2018.

Zbiór rekomendacji i przykładów dobrych praktyk w planowaniu, projektowaniu, zakładaniu, gospodarowaniu i ochronie zadrzewień w krajobrazie rolniczym. W pierwszej części omówione zostały sprawy ogólnoprawne, w drugiej przedstawiono aspekty praktyczne.

Roman Stec, Łowiectwo jako prawnie dozwolona eksploatatorska działalność człowieka ingerująca w środowisko przyrodnicze, Toruń, 2019.

Monografia autorstwa Pana Doktora Romana Steca zatytułowana "Łowiectwo jako prawnie dozwolona eksploatatorska działalność człowieka ingerująca w środowisko przyrodnicze" jest interesującą monografią analizującą zagadnienie, które do tej pory nie było przedmiotem zainteresowania piśmiennictwa. Autor bez wątpienia wywiązał się z postawionego sobie samemu zadania i wykazał trafność postawionej tezy badawczej. Teza pracy, którą sobie Autor we wstępie postawił jest jak najbardziej uzasadniona z punktu widzenia naukowego. Została ona sformułowana prawidłowo i ma swoje umocowanie w aktualnym stanie prawnym oraz aktualnym stanie badań nad prawem łowieckim. Monografie zatytułowaną "Łowiectwo jako prawnie dozwolona eksploatatorska działalność człowieka ingerująca w środowisko przyrodnicze" uważam za opracowanie naukowo cenne, które bez wątpienia stanowi ważną wypowiedź doktryny prawa łowieckiego, a nawet szerzej doktryny prawa w znaczeniu generalnym. Nie mam żadnych wątpliwości, że recenzowana przeze mnie monografia zasługuje na wydanie w wydawnictwie TNOiK "Dom Organizatora" i że będzie stanowiła ważny głos doktryny, który nie przejdzie bez echa. prof. zw. dr hab. Bartosz Rakoczy

Zarzyński P., Polskie Towarzystwo Leśne 1882-2019. Kronika, [Warszawa] 2019.

Niniejsza publikacja jest próbą opracowania 137-letniej historii PTL począwszy od 1882 r. aż po czasy współczesne. W zamierzeniu autora ma ona nawiązywać pod względem formy do „Pamiętnika…" Ignacego Szczerbowskiego z 1907 r.. Ma zatem postać kroniki, w której poszczególne wydarzenia zostały uporządkowane zgodnie z kalendarium roczników pod względem chronologicznym. Oprócz faktów nt. dziejów Towarzystwa zawiera ona również rys historyczny dotyczący polskiego leśnictwa oraz krótkie noty biograficzne ponad 160 postaci związanych z PTL lub zasłużonych dla historii polskich lasów. Ze wstępu autora.

Gwiazdowicz D.J., Wiśniewski J., Profesor Aleksander Kozikowski 1879-1956, Poznań 2019.

Od kilku lat pojawiają się opracowania monograficzne poświęcone wybitnym profesorom pracującym na poznańskiej uczelni, którzy zawodowo byli związani z lasami i leśnictwem. Profesor Aleksander Kozikowski to kolejna, wyjątkowa postać, której poświęcono książkę. W okresie międzywojennym był jednym z najbardziej wpływowych leśników w Polsce, a w jego życiorysie można znaleźć wiele fascynujących historii.

Brożek S. (red.), Atlas siedlisk leśnych Polski, Warszawa-Kraków 2019.

Monografia powstała na Wydziale Leśnym Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Jej opracowanie stało się możliwe dzięki kadrze, a także dzięki laboratorium geochemicznemu, które pozwala poznać niewidoczne właściwości gleb, kształtujące różnorodne warunki siedliskowe drzewostanów. Atlas jest podsumowaniem wielopokoleniowej pracy krakowskiej szkoły gleboznawstwa leśnego.

Szmyt J., Ocena dynamiki struktury drzewostanów sosnowych (Pinus sylvestris L.) objętych różnym postępowaniem hodowlanym, Poznań, 2019.

Przedstawione w monografii wyniki stanowią jeden z najpełniejszych, o ile nie najpełniejszy, opis przemian struktury drzewostanów sosnowych poddawanych różnym zabiegom hodowlanym, jakie można napotkać w literaturze przedmiotu. Z recenzji dr. hab. Leszka Boliboka

Wieruszewski M., Klasyfikacja jakościowo-wytrzymałościowa drewna sosny zwyczajnej z Polski Zachodniej w wybranych badaniach nieniszczących, Poznań, 2019.

Celem pracy jest określenie zmienności jakościowej tarcicy uzyskanej z drewna pochodzącego z polskiej bazy surowcowej. Badania dotyczą drewna dojrzałego technicznie wykorzystywanego do produkcji elementów dla budownictwa.

Materska K., Skrzecz I., Szewczykiewicz J., Polskie czasopisma naukowe z obszaru nauk przyrodniczo-leśnych w światowych bazach danych oraz ich ocena bibliometryczna, Sękocin Stary 2019.

O ile w piśmiennictwie naukowym istnieją publikacje zawierające bibliometryczne analizy czasopism naukowych z zakresu nauk społecznych czy ekonomicznych, to w kontekście nauk przyrodniczych i leśnych brak jest takiego opracowania. Przedstawiona monografia, zawierająca ogromną ilość praktycznych informacji dotyczących kryteriów, jakie muszą spełniać oceniane czasopisma, wychodzi naprzeciw oczekiwaniom autorów, redaktorów i wydawców prac naukowych oraz bibliotek. Prof. dr hab. Barbara Głowacka

Okoński B., Hydroklimatyczne uwarunkowania przyrostów promieniowych dębu szypułkowego w lasach dolin rzecznych, Poznań 2019.

Praca dotyczy zagadnienia oddziaływania rzeki na wykorzystanie przez dąb szypułkowy różnych form wody do przyrastania na grubość w dolinie rzecznej. Problematyka ta jest istotna zarówno ze względów przyrodniczych, jaki i gospodarczych, zwłaszcza w kontekście zagrożeń drzew i drzewostanów związanych z suszą.

Urbaniak M., Metoda kowariancji wirów jako nowoczesne narzędzie w badaniach wymiany CO2 między ekosystemami leśnymi, podmokłymi i rolniczymi a atmosferą, Poznań 2019.

Szybki wzrost średniej globalnej temperatury na powierzchni Ziemi wywołany jest w większości antropogeniczną emisją gazów szklarniowych, głównie dwutlenku węgla. Poprzez skomplikowany system sprzężeń zwrotnych pomiędzy elementami środowiska zmiany klimatyczne wpływają na ekosystemy, które są rezerwuarem węgla i ogniwem w jego obiegu. Przyszłe warunki klimatyczne będą wpływać na rolę ekosystemów w obiegu węgla, a tym samym ich kondycję. Na podstawie wybranych powierzchni oceniono obecne możliwości akumulacji węgla przez ekosystemy leśne, podmokłe i rolnicze.

Grajewski S. M., Funkcjonalność leśnych dojazdów pożarowych względem wymogów współczesnych pojazdów ratowniczo-gaśniczych oraz aktualnie stosowanych taktyk i technologii gaszenia pożarów lasów, Poznań 2019.

W rozprawie podjęto próbę oceny obecnie obowiązujących przepisów prawa i wytycznych branżowych, dotyczących leśnych dojazdów pożarowych, względem wymogów stawianych przez aktualnie wykorzystywane pojazdy ratowniczo-gaśnicze straży pożarnych oraz stosowane taktyki i technologie gaszenia pożarów lasów.

Leśny wehikuł czasu. Nieprzemijający urok starych fotografii z okresu II Rzeczypospolitej, Warszawa 2019.

Publikacja albumowa została przygotowana na zlecenie Lasów Państwowych i nawiązuje do podobnych działań wydawniczych podejmowanych w okresie międzywojennym. Tematyka fotografii koncentruje się na dziejach lasu, związanymi z nimi ludziach i działaniach na rzecz gospodarki leśnej i ochrony przyrody. Prezentowane zdjęcia pochodzą ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Marszałek E., Czarowny las. Motywy leśne na starej pocztówce, Warszawa 2018.

Autor, znany leśnik, społecznik, pisarz, tym razem przedstawia zbiór kart pocztowych z przełomu XIX i XX wieku. W czasach, gdy tradycyjna pocztówka wypierana jest przez elektroniczne formy przekazu informacji, warto zapoznać się z kolekcją, której niektóre elementy są małymi dziełami sztuki. Książka wydana została przez Centrum Informacyjne Lasów Państwowych.

Hilszczański J., Kolk A., Starzyk J. R. (redakcja naukowa), Udział i rola owadów kambio- i ksylofagicznych w zamieraniu drzewostanów dębowych, Sękocin Stary 2019.

(…) przedstawione do recenzji opracowanie stanowi kompendium wiedzy o zasiedlaniu dębów przez szkodliwe owady kambio- i ksylofagiczne. Do dnia dzisiejszego większość przeprowadzonych w Polsce badań omawiających przedstawione w opracowaniu zagadnienia, można traktować jako rozpoznawcze lub przyczynkarskie. Przedstawione opracowanie uzupełnia braki wiedzy na temat znaczenia w leśnictwie owadów kambio- i ksylofagicznych dębów, wskazuje kierunki działań gospodarczych, a także wytycza kierunki dalszych badań. Z recenzji prof. dr. hab. Jerzego Borowskiego

Tuchliński R., Maszyny leśne zrębowe, Krosno 2019.

Informacje o budowie, działaniu i przeznaczeniu maszyn stosowanych do pielęgnacji obszarów leśnych, głównie urządzeń wykorzystywanych w pracach zrębowych i trzebieżowych. Podręcznik „Maszyny leśne zrębowe" posiada tak zredagowaną treść, że może być wykorzystany zarówno jako materiał szkoleniowy na kursach dla dorosłych, jak też dydaktyczna literatura uzupełniająca dla uczniów szkół zawodowych i studentów na kierunkach związanych z leśnictwem i techniką leśną.

Wysocki J. (red.), Archaeologica Hereditas. Prace Instytutu Archeologii UKSW. Tom 8. Konserwacja zapobiegawcza środowiska. Tom 4. Dziedzictwo kulturowe w lasach, Warszawa – Zielona Góra 2017.

Prezentowany tom serii „Archaeologica Hereditas" poświęcony jest dziedzictwu kulturowemu w lasach. Zaprezentowana w nim problematyka traktuje szeroko o różnych aspektach i składnikach dziedzictwa kulturowego znajdującego się na terenach leśnych lub związanego z obszarami lasów oraz kwestiach związanych z zarządzaniem tą częścią dziedzictwa kulturalnego ludzkości, ale także światowego dziedzictwa przyrodniczego. Las jest niewyczerpanym rezerwuarem różnych form życia i ich związków, a także księgą, w której zapisane są nie tylko dzieje przyrody, ale także historia rozwoju człowieka, od wczesnych etapów jego istnienia, kiedy to las zapewniał mu przetrwanie, poprzez ślady różnych faz rozwoju cywilizacyjnego, które przetrwały, często właśnie dzięki pokryciu lasami, po pozostałości bliskich współczesności zabiegów o charakterze przemysłowym, czy militarnym, którym jednak las nie uległ. Ważnym aspektem istnienia lasów są też ich walory estetyczne i krajobrazowe, a także środowiskowe.

Wyniki aktualizacji stanu powierzchni leśnej i zasobów drzewnych w lasach poza zarządem PGL Lasy Państwowe na dzień 1 stycznia 2018 roku, Sękocin Stary, 2019.

Praca wykonana przez Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej na podstawie informacji z Banku Danych o Lasach.

Krótkoterminowa prognoza występowania ważniejszych szkodników i chorób infekcyjnych drzew leśnych w Polsce w 2018 roku, Sękocin Stary, 2018.

Opracowanie wykonane przez pracowników Instytutu Badawczego Leśnictwa: Zakładu Ochrony Lasu, Zakładu Lasów Górskich i Zakładu Ekologii Lasu. Wyniki sporządzono na podstawie materiałów nadesłanych przez 17 regionalnych dyrekcji LP, 9 zespołów ochrony lasu oraz materiałów własnych.

Stan zdrowotny lasów w Polsce w 2017 roku na podstawie badań monitoringowych, Sękocin Stary, 2019.

Opracowanie wykonane przez pracowników Zakładu Zarządzania Zasobami Leśnymi IBL. Program monitoring lasu jest finansowany przez Ministerstwo Środowiska, Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.

Raport o stanie lasów w Polsce 2017, Warszawa, 2018.

Stan lasów w Polsce jest przedmiotem corocznej oceny władz państwowych. W ramach tej oceny na Lasy Państwowe został nałożony obowiązek corocznego sporządzania raportu o stanie lasów. Raport za rok 2017 opracowano na podstawie materiałów Ministerstwa Środowiska, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, Instytutu Badawczego Leśnictwa, Głównego Urzędu Statystycznego, Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej oraz statystyk międzynarodowych.

Opracowanie przedstawia wyniki aktualizacji powierzchni leśnej i zasobów drzewnych według stanu na 1 stycznia 2018.

W odróżnieniu od wyników, które uzyskuje się w następstwie bieżących prac urządzeniowych, wyniki okresowych aktualizacji pozwalają przedstawić stan wszystkich lasów w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe wprowadzony w jedną datę, co umożliwia dokonywanie analizy stanu zasobów drzewnych, trendów ich zmian oraz aktualnych i przewidywanych możliwości pozyskania drewna. Opracowanie nawiązuje także do wyników aktualizacji z lat poprzednich. Głównym źródłem informacji do opracowania jest Bank Danych o Lasach (www.bdl.lasy.gov.pl).

Brincken J., Rozprawa dotycząca lasu cesarskiego w Białowieży Tom 1-2, Zawadzkie 2018.

Rozprawa dotycząca lasu cesarskiego w Białowieży jest pierwszą monografią Puszczy Białowieskiej. Została napisana w 1828 roku w języku francuskim przez nadleśnego Królestwa Polskiego – barona Juliusa den Brincken. Autor zadedykował ją ostatniemu królowi Polski, carowi Mikołajowi I. W książce przeczytamy o roślinach i zwierzętach, które zamieszkiwały puszczę przed 200 laty. Zapoznamy się z historią prób reintrodukcji białowieskiego żubra, którego chciano przesiedlić do książęcych łowisk na terenie Europy. Poznamy również postulaty autora dotyczące zarządzania tym obszarem, mające na celu ochronę tego unikalnego kompleksu leśnego, za jaki już wtedy uchodziła Puszcza Białowieska.

Łabędzki A., Ważki różnoskrzydłe (Odonata, Anisoptera) borów sosnowych Polski, Poznań 2018.

„Opracowanie poświęcono występowaniu ważek w borach sosnowych Polski, z uwzględnieniem w szerokim zakresie ich roli w redukcji liczebności szkodników leśnych. Jest to opracowanie oparte na bogatym materiale, zebranym podczas starannie zaplanowanych i wykonanych badań terenowych i eksperymentalnych, obejmujące obszar duży i bardzo zróżnicowany pod względem przyrodniczo-geograficznym, napisane z dużym znawstwem, starannie przygotowane. Co szczególnie istotne, dotyczy specyficznych zagadnień z pogranicza entomologii podstawowej i stosowanej, które mają wyraźne przełożenie na praktykę ochrony lasu i jej ekonomię, jednak z drugiej strony – wymagają dużej wiedzy i umiejętności z dwóch zupełnie różnych dziedzin: entomologii leśnej oraz faunistyki i ekologii ważek (Odonata). Opracowanie jest pierwszym w piśmiennictwie światowym tak kompletnym i bogatym w dane dziełem na temat roli ważek w naturalnej obronie lasu przed szkodnikami. Jest to praca pionierska i wnosząca liczne informacje nowe dla nauki. Dzięki wyborowi rzadko poruszanej problematyki na pograniczu specjalności naukowych, zakresowi badań, skali analizy i podejściu kompleksowemu – jest to dzieło unikalne i nowatorskie, do tego mające równocześnie wysokie walory poznawcze i aplikacyjne. Przy czym bardzo istotna jest właśnie ta kompleksowość podejścia, z której wynika nowa jakość. O ile niektóre zagadnienia omawiane przez Autora już badano, to nikt nie analizował ich wszystkich jednocześnie." Z recenzji dr. hab. Pawła Buczyńskiego

Sporek M., Powierzchnia listowia sosny zwyczajnej jako funkcja struktury populacji, Warszawa 2018.

„Aktualna, obszerna i wyczerpująca monografia dotycząca zależności pomiędzy zagęszczeniem drzew w monokulturze sosnowej, produkcją ich biomasy, powierzchnią asymilacyjną igieł, a dostępnością wody w środowisku oraz długością dnia w sezonie wegetacyjnym." Z recenzji prof. dr hab. Aleksandry Sameckiej-Cymerman „Praca jest oryginalna, oparta na badaniach własnych Autorki, przedstawionych na tle wyników podawanych w piśmiennictwie. (…) Monografia może stanowić ważną pozycję literaturową, przydatną w pracach badawczych i dydaktyce. Osiągnięte rezultaty mogą mieć oprócz znaczenia poznawczego również znaczenie praktyczne. Dotyczy to zwłaszcza wzoru do obliczania masy listowia oraz oceny stopnia uszkodzenia aparatu asymilacyjnego drzewostanu, na przykład w wyniku infekcji owadzich lub grzybowych. Jest to bardzo dobre ukierunkowanie dalszych prac badawczych." Z recenzji prof. dr hab. inż. Józefa Sulińskiego

Krzemień M. P., Leksykon polskiej kultury łowieckiej, Gołuchów 2018.

„Marek Krzemień jest autorem wielu znanych opracowań książkowych, redaktorem książek i czasopism, organizatorem niezliczonych wręcz spektakularnych imprez i inicjatyw łowieckich. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że leksykon przez niego opracowany jest pozycją wyjątkową. Stworzenie takiego Magnum Opus wymagało nie tylko ogromnej wiedzy, ale i tytanicznej, lub jak kto woli, benedyktyńskiej pracy. Gromadzone przez dziesiątki lat informacje zostały uporządkowane, nadano im określony charakter, co sprawia, że są bardziej przystępne dla czytelnika. Nie bez znaczenia jest także bogata szata graficzna, dodająca leksykonowi nie tylko walorów estetycznych, ale przede wszystkim wartości merytorycznych i dydaktycznych." prof. dr hab. Dariusz J. Gwiazdowicz

White T.L., Adams W.T., Neale D.B., Forest genetics, Wallingford 2018.

Niniejsza książka integruje różnorodne poddyscypliny genetyki i ich zastosowania w ochronie genów, poprawie cech drzew i biotechnologii. Omawiane tematy obejmują zmienność genetyczną drzew leśnych, zastosowanie genetyki w programach hodowlanych, zastosowanie genomiki i technologii molekularnych w genetyce leśnej i poprawie cech genetycznych drzew leśnych.

Lacey L.A. ed., Microbial control of insect and mite pests: from theory to practice, Amsterdam 2017.

Książka omawia możliwości zastosowania mikroorganizmów do zwalczania szkodliwych owadów i roztoczy w uprawach rolniczych i leśnych, szkółkach leśnych i szkółkach roślin ozdobnych, a także w lasach. Autorzy to międzynarodowa grupa ekspertów ze środowisk akademickich, rządowych agencji badawczych, przedstawicieli firm produkujących mikrobiologiczne pestycydy oraz agencji rolnych, wszyscy z doświadczeniem w zwalczaniu biologicznym szkodników w rolnictwie i leśnictwie.

Rocznik Statystyczny Leśnictwa, Warszawa 2018.

Publikacja przedstawia obszerny zestaw informacji charakteryzujących leśnictwo w 2017 r. na tle lat poprzednich. Dane zostały zaprezentowane w ośmiu działach: zasoby leśne, zagospodarowanie lasu i zadrzewienia, gospodarcze wykorzystanie lasu, zagrożenie i ochrona środowiska leśnego, łowiectwo, zatrudnienie i wynagrodzenie w sektorze leśno-drzewnym, ekonomiczne aspekty sektora leśno-drzewnego, przegląd międzynarodowy. Mając na uwadze fakt, że Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe zarządza blisko 80 % powierzchni lasów w kraju, w aneksie zamieszczono bardziej szczegółową charakterystykę działalności tej jednostki w ostatnim pięcioleciu.

Pod redakcją Antoniego Buraczewskiwgo, Podstawy przedsiębiorczości dla leśników, Poznań 2018.

„Podręcznik jest próbą przedstawienia uporządkowanej wiedzy dotyczącej przedsiębiorczości i przedsiębiorcy. Omawiane w nim zagadnienia zostały podzielone na trzy zasadnicze części. Pierwszą poświęcono teoretycznym podstawom przedsiębiorczości, drugą – procesowi założycielskiemu i zasadom zarządzania małą firmą, trzecia natomiast zawiera informacje o małych i średnich przedsiębiorstwach działających w otoczeniu gospodarstwa leśnego." Z recenzji prof. Lecha Płotkowskiego

Kingsbury N., Ukryta historia drzew, Sekretne właściwości 150 gatunków , Warszawa 2018.

Drzewa są źródłem niezwykle różnorodnych produktów o nieocenionej wartości dla rodzaju ludzkiego. Czy wiedzieliście, że jedzenie orzechów laskowych miało dawać mądrość, albo że paciorki różańca robiono dawniej z suszonych jagód drzewa różańcowego? Z Ukrytej historii drzew dowiecie się z jakich włókien rdzenni mieszkańcy Ameryki wyplatali kosze, które liście mają właściwości lecznicze, i które drzewa od tysiącleci były źródłem jadalnego oleju. Dzięki kolorowym ilustracjom przedstawiającym każde drzewo otrzymujemy prawdziwy róg obfitości informacji o tym, co jest wiadome, a co się przypuszcza na temat 150 najważniejszych gatunków drzew.

Heinrich B., Drzewa w moim lesie, Wołowiec 2018.

Bernd Heinrich już jako dziesięcioletni chłopiec znał las na wylot. Gdy został profesorem biologii, kupił leśną działkę w stanie Maine, postawił na niej niewielką chatkę i zaczął obserwować, badać i poznawać drzewa. Drzewa w moim lesie to podsumowanie kilkudziesięciu lat tych osobistych doświadczeń. Nawiązując do klasycznego pisarstwa przyrodniczego, Heinrich dzieli się z czytelnikiem swymi refleksjami i eseistyczną erudycją. Drzewa widziane oczami naukowca i miłośnika przyrody to istoty niezwykłe. Uczestniczą w „wyścigu zbrojeń", dopasowują się i przystosowują. Jedne dożywają sędziwego wieku, inne giną młodo. Nieobcy jest im stres. Potrafią sygnalizować, że zamierzają wydać nasiona, aby zachęcić sąsiadów do tego samego. Porozumiewają się, ale nie potrafimy ich zrozumieć, bo zbyt słabo znamy ich język. Heinrich w fascynujący sposób pokazuje, jak las potrafi sam sobą zarządzać. I dodaje: „ratując jeden gatunek zwierząt lub połać lasu, ratujemy świat". Oto leśna biografia stworzona przez naukowca, właściciela i opiekuna lasu na Adam Hill. Lasu, który dla Bernda Heinricha od dziesięcioleci jest laboratorium, salą wykładową i wielką pasją. Książka otrzymała Nagrodę Literacką Nowej Anglii w kategorii literatury faktu oraz Nagrodę im. Franklina Fairbanksa.

Gołos P., Społeczne i ekonomiczne aspekty pozaprodukcyjnych funkcji lasu i gospodarki leśnej – wyniki badań opinii społecznej, Sękocin Stary 2018.

Celem rozprawy jest przedstawienie wybranych społecznych i ekonomicznych uwarunkowań towarzyszących użytkowaniu publicznych funkcji lasu i gospodarki leśnej, ustalonych na podstawie wyników badań społecznych. Przeprowadzone badania miały na celu ujawnienie deklaratywnych postaw umożliwiających identyfikację potrzeb, motywacji i preferencji ankietowanych osób wobec najważniejszych pozaprodukcyjnych dóbr i usług lasu i gospodarki leśnej, w tym szczegółowej analizy rekreacyjnego użytkowania obszarów leśnych. W badaniach wykorzystano kwestionariusz wywiadu, którego ważną częścią było pytanie umożliwiające ustalenia poziomu osiąganych przez użytkowników lasu korzyści, wyrażonych hipotetyczną kwotą pieniężną deklarowaną przez respondentów. […] Monografia składa się z dwóch głównych części. W pierwszej przedstawiono przegląd literatury przedmiotu badań, którego celem jest przybliżenie postaw teoretycznych i metodycznych, umożliwiających poprawną interpretację oraz analizę prezentowanych wyników badań społecznych autora. […] Druga część opracowania zawiera omówienia wyników badań autora.

Rakoczy B., Gospodarka leśna i trwale zrównoważona. Gospodarka leśna w prawie polskim, Warszawa 2018.

W książce zostały wyjaśnione przede wszystkim pojęcia „gospodarka leśna" i „trwale zrównoważona gospodarka leśna", a także ich wzajemne relacje. Ustalenia terminologiczne pozwalają na szczegółową analizę poszczególnych zasad, przy czym omawiana problematyka jest konfrontowana z prawem podatkowym i prawem karnym. Rozważania obejmują również problematykę konstytucyjną - zwłaszcza jeśli chodzi o ocenę rozwiązań normatywnych nakładających na właścicieli lasu określone obowiązki. Autor uwzględnia zmiany wprowadzone m.in. przez ustawy: 1. z 16 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym, 2. z 10 lutego 2017 r. - o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa wraz z przepisami wprowadzającymi tę ustawę, 3. z 6 marca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej. Adresaci: Publikacja jest przeznaczona zarówno dla prawników-praktyków (adwokatów, radców prawnych, sędziów, notariuszy oraz prokuratorów), jak i pracowników administracji rządowej oraz samorządowej ze względu na praktyczne znaczenie gospodarki leśnej i trwale zrównoważonej gospodarki leśnej w kontekście ograniczenia prawa własności. Będzie też przydatna na wydziałach prawa i administracji oraz leśnictwa i nauk leśnych. Można ją polecić jako podręcznik podstawowy z wykładu Prawo leśne.

Kruszewicz A. G., Czujkowska A., Ornitologia nie tylko dla myśliwych, Warszawa 2018.

Na rynku jeszcze nie było książki zawierającej tak wiele cennych informacji o ptakach! Publikacja została podzielona na dwie części. W pierwszej zebrano przydatne wiadomości ogólne o ptakach – przepisach prawnych ich dotyczących, anatomii i fizjologii, chorobach, a także zasadach udzielania im pomocy. Druga zaś stanowi szczegółowy opis 42 gatunków (w tym siedmiu łownych). Do niewątpliwych atutów „Ornitologii…" należą: logicznie uporządkowany tekst napisany w interesujący sposób, podpowiedzi, jak odróżniać od siebie podobne gatunki, ramki z ciekawostkami, zdjęcia i rysunki szczegółowo obrazujące dane zagadnienie oraz malownicze fotografie ptaków. Jak piszą autorzy: "Niniejsza książka stanowi pierwszą tak bogatą skarbnicę wiedzy o ptakach, która uwzględnia to, że wiele z nich jest w Europie gatunkami eksploatowanymi łowiecko lub wręcz eksterminowanymi. Oprócz aktualnych danych o biologii ptaków zawiera przesłanie dla myśliwych, by je poznali, chronili i podziwiali, a także by wiedzieli, co się dzieje w Europie z gatunkami chronionymi w Polsce. Płynie stąd pewien ważny wniosek: ptaki wędrowne trzeba chronić w skali kontynentu, a nie kraju, bo tylko takie działania będą skuteczne w ich przypadku". Dr Andrzej G. Kruszewicz jest dyrektorem Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie, a dr Agnieszka Czujkowska – kierownikiem tamtejszego Działu Rehabilitacji Zwierząt Dzikich i pracownikiem Ptasiego Azylu, gdzie przyjmuje kilka tysięcy pacjentów rocznie. Oboje deklarują swoje ogromne zamiłowanie do ptaków.

Konczal A., Antropologia lasu. Leśnicy a percepcja i kształtowanie wizerunków przyrody w Polsce, Warszawa 2017.

Agata Agnieszka Konczal - ur. 1990, antropolożka, doktor nauk humanistycznych. Zajmuje się antropologią środowiska, ekologią polityczną i historią środowiskową. W badaniach podejmuje problematykę zarządzania zasobami naturalnymi, dyskursów dotyczących przyrody i lasu, koncepcji dzikości i zrównoważenia, relacji władzy i wiedzy, a także etnografii wielogatunkowej oraz zagadnienia antropocenu i zmian klimatu w naukach humanistycznych. Autorka artykułu Koriki, świerki, leśnicy i ekolodzy. Spór wokół Puszczy Białowieskiej jako konflikt o wizje natury (2016). Antropologia lasu. Leśnicy a percepcja i kształtowanie wizerunków przyrody w Polsce to jej pierwsza książka. Czym jest las i kto ma prawo o nim mówić? W antropologii środowiska, a zwłaszcza antropologii lasu, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Autorka wykorzystuje badania etnograficzne oraz analizę procesów „instytucjonalizacji natury", by pokazać, że w polskim leśnictwie las nie jest kategorią daną i niezmienną ale powstaje w wyniku zderzenia działań i dyskursów, rozlicznych temporalności, a także czynników pozaludzkich. Książka opisuje dynamiczne działania, za pomocą których las, przyroda, środowisko stają się niezbędnymi kategoriami dla zrozumienia społeczeństwa. Rezultatem tego podejścia jest charakterystyka sześciu wizji lasu zidentyfikowanych i opisanych w ramach współczesnego polskiego leśnictwa. Zamiast jednej definicji lasu czytelnik otrzymuje las wizji, las symboli. Książka rzuca wyzwanie nie tylko stereotypom dotyczącym postrzegania lasu, pracy leśników i państwowego nadzoru nad zasobami naturalnymi, ale jest przede wszystkim analizą przeobrażeń zachodzących we współczesnej percepcji i konceptualizacji środowiska naturalnego. Jej celem jest przyjrzenie się ewolucji w relacjach człowiek-natura, oraz współczesnym przeobrażeniom w teoretycznym ich ujmowaniu.

Rejewski M., Nazwy roślin, Toruń 2016.

Zgodnie z tym, co pisze Autor w notce Od autora – książka rzeczywiście jest pierwszym tego typu opracowaniem polskojęzycznym i jednym z nielicznych na świecie. Zasadniczą treścią książki są nazwy łacińskie rodzajów lub tzw. epitetów gatunkowych, odnoszące się do rodzimych gatunków roślin oraz do roślin użytkowych, z którymi przeciętny mieszkaniec naszego kraju ma lub może mieć do czynienia. Opracowanie tak obszernego przewodnika klucza wymagało od jego Autora benedyktyńskiego wysiłku, niezwykłej dociekliwości i skrupulatności, na które w dzisiejszym, rozpędzonym świecie, niewielu już stać. Wielkim atutem książki, poza niewątpliwym profesjonalizmem prof. Mariana Rejewskiego i „humanistyczną duszą" tego botanika, jest jej ponadczasowość. To dzieło nie zestarzeje się bowiem nigdy, co najwyżej będzie wymagało drobnego uzupełnienia – jeśli odkryje się na terenie kraju nowe, dotąd niezarejestrowane i niewystępujące na liście rodzimej flory rodzaje roślin, albo gdy pojawią się na rynku nieznane dotąd rośliny odmian lub gatunków użytkowych obcego pochodzenia, na przykład, ozdobnych. Szansa na to pierwsze jest bliska zeru, na to drugie – stosunkowo niewielka. Z recenzji prof. dr hab. Ewy Symonides Nowatorskie, wybitne opracowanie objaśniające pochodzenie i znaczenie nazw roślin naczyniowych, zarówno dziko rosnących, jak i uprawianych oraz użytkowanych w różnych regionach świata. Ta swoista książka – przewodnik botaniczny, zawiera niemal 8,5 tys. haseł, w tym około 3,2 tys. łacińskich i zlatynizowanych nazw rodzajowych i 5,3 tys. tzw. epitetów gatunkowych. Dla większości rodzajów zamieszczono nazwy w języku polskim, w tym także potoczne i „nieoficjalne". Książka będzie zapewne przydatna nie tylko dla specjalistów w zakresie botaniki, zwłaszcza systematyki roślin, oraz absolwentów i studentów biologii i nauk pokrewnych, ale powinna zainteresować także wszelkich miłośników roślin, szczególnie hodowców amatorów, których liczba w naszym kraju stale wzrasta. Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Nienartowicza.

Translate »