LIFE+ ForBioSensing PL

Opis projektu

Projekt ForBioSennsing zakłada opracowanie i zastosowanie systemu monitoringu lasów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem naziemnych powierzchni referencyjnych i danych teledetekcyjnych. Założeniem działań będzie powiązanie danych pozyskanych zdalnie z wynikami pomiarów naziemnych, w celu umożliwienia i ułatwienia późniejszego monitorowania procesów zachodzących w całej Puszczy.

Wyniki badań będą miały na celu poznanie aktualnego stanu lasów oraz analizę ich dynamiki na przestrzeni trwania projektu i po jego zakończeniu. Wyniki monitoringu w pierwszej kolejności wykorzystane będą do identyfikacji czynników warunkujących zmiany w Puszczy. Analiza czynników oraz ich intensywności pozwoli na zaimplementowanie odpowiednich działaniach ochronnych i gospodarczych, które pozwolą na ochronę tego cennego przyrodniczo obiektu. Poza tym całość prac ma na celu uzyskanie pewnych i miarodajnych wyników mających bezpośrednie przełożenie na działania służb Parku Narodowego i Lasów Państwowych. Unikalność Puszczy Białowieskiej powoduje, że jest to jedyny tego typu obszar w Unii Europejskiej, w związku z tym projekt będzie dotyczył tylko obszaru Polski.

Do najważniejszych spodziewanych rezultatów projektu należą:

• Szczegółowe analizy i mapy prezentujące w kolejnych latach informacje o Puszczy dotyczące m.in.: wielkości zapasu rosnącego i biomasy, innych cech charakteryzujących drzewostany (wysokość drzew, ich grubość, pokrycie koron i jego zróżnicowanie, skład gatunkowy, budowa pionowa, wielkość biomasy etc.), ilości martwych drzew, zasięgu i powierzchni luk, zasięgu i powierzchni zamierających drzewostanów świerkowych, miejsca ubywania jesionu, dynamiki odnowień, ilości leżącego martwego drewna, wielkopowierzchniowego rozkładu drzewostanów różnych klas wieku i o różnej strukturze,
• Mapy zbiorowisk roślinnych wraz z identyfikacją poszczególnych gatunków drzew,
• Opracowanie metod monitoringu dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem niewielkiej liczby powierzchni naziemnych i danych teledetekcyjnych obejmujących cały jej obszar,
• Stworzenie chronologii wzorcowej szerokości słojów i lat wskaźnikowych dla wybranych gatunków drzew w Puszczy Białowieskiej,
• Stworzenie unikatowego geoportalu ze wszystkimi pozyskanymi i wytworzonymi danymi przestrzennymi na temat Puszczy Białowieskiej,
• Zagęszczenie istniejącej sieci stacji meteorologicznych w celu analizy mikroklimatu Puszczy. Stworzenie serwisu meteorologicznego online, który powinien sprawdzić się w promocji projektu i być bardzo użytecznym narzędziem dla turystów odwiedzających corocznie Puszczę.

Cele projektu

Projekt ma na celu opracowanie i zastosowanie metody monitoringu dużego obiektu leśnego z wykorzystaniem innowacyjnych technik i danych. Dzięki zastosowaniu najnowszych technik analiz ekosystemów leśnych możliwe będzie pozyskanie unikalnego dla Puszczy Białowieskiej zbioru danych przestrzennych i drzewostanowych. Połączenie danych teledetekcyjnych i fotogrametrycznych (np. LIDAR, zdjęcia satelitarne itp.) z pomiarami naziemnymi oferuje możliwość kompleksowego ujęcia dynamiki drzewostanów (lub homogenicznych fragmentów leśnych) tego cennego przyrodniczo obiektu leśnego. Rozpoznanie zmian struktury i składu gatunkowego, zachodzących w lasach Puszczy Białowieskiej pozwoli na zidentyfikowanie czynników warunkujących te procesy, ich dynamiki oraz wdrożenie odpowiednich przedsięwzięć ochronnych do działań praktycznych Parku i Nadleśnictw.

Do głównych celów projektu zaliczono:

• Monitoring dynamiki drzewostanów w Puszczy Białowieskiej (m.in. analizę składu gatunkowego, monitoring zmian w drzewostanach powodowanych zamieraniem świerka i jesionu, ekspansji grabu, itd.),
• Analizę sposobów odnawiania się, odmładzania i regeneracji drzewostanów, w tym z wykorzystaniem naturalnie powstających luk,
• Opracowanie zestawienia różnego rodzaju technik i danych teledetekcyjnych, optymalnego dla potrzeb monitoringu lasów,
• Charakterystykę mikroklimatu Puszczy,
• Promocję Puszczy poprzez materiały multimedialne.

Działania projektu są nakierowane na uzyskanie całościowego obrazu zmian drzewostanowych w Puszczy i ich dynamiki (poprzez użycie kilku serii czasowych różnych danych teledetekcyjnych) oraz zmianę punktowego monitoringu (pomiary na powierzchniach naziemnych) na powierzchniowy, w celu poprawy skuteczności prowadzonej na terenie Puszczy ochrony ekosystemów leśnych. Możliwe będzie również wnioskowanie o bioróżnorodności fragmentów Puszczy. Efekty działania opracowanego w projekcie systemu zostaną przedstawione w postaci opracowań i map wskazujących konkretne zmiany i ich przyczyny na przestrzeni lat.

Charakterystyka projektu

AKTUALNOŚCI

• W dniach 29 i 30 stycznia 2015 r. w Instytucie Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym odbyły się spotkania w ramach projektu;
• Wszelkie ogłoszenia o postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych i o konkursach oraz specyfikacje istotnych warunków zamówienia dotyczących Projektu ForBioSensing - można odnaleźć w BIP Instytutu Badawczego Leśnictwa;
• więcej informacji o Projekcie ForBioSensing można odszukać na stronach Projektu, na portalach społecznościowych: https://www.facebook.com/pages/Forbiosensing/723694804396225?ref=hl oraz https://twitter.com/ForBioSensing, zapraszamy;
• W Puszczy Białowieskiej rozpoczęły się intensywne prace terenowe w ramach projektu Life+ ForBioSensing;
• W dniach 19-21 marca 2015 r., w Białowieży odbyła sięmiędzynarodowa konferencja "Ochrona i monitoring przyrody – na styku granic" zorganizowana przez Białowieski Park Narodowy oraz Centrum UNEP/GRID-Warszawa. Kierownik Projektu, dr inż. Krzysztof Stereńczak, wygłosił referat, pt.:"Monitorowanie dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej w ramach projektu LIFE+ ForBioSensing", więcej;
• Już niebawem - "Dzień Informacyjny LIFE 2015" ;
• Trwają prace terenowe na wybranych, stałych powierzchniach dendrochronologicznych;
• Rozpoczynamy współpracę z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska;
• dnia 19.05 br ., Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, Kierownik Projektu - dr inż. Krzysztof Stereńczak uczestniczył w seminarium naukowym "Spatial forestry - from inventory to modelling", wygłaszjąc referat, pt. : " Current projects on forest inventory and monitoring in Forest Research Institute" , poruszając również tematykę Projektu ForBioSensing;
• W dniu 27 maja 2015 r. odbyło się seminarium pt." Monitoring drzewostanów naturalnych Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych" w Zamiejscowym Wydziale Leśnym w Hajnówce, prowadzone przez Kierownika Projektu dr inż. Krzysztofa Stereńczaka oraz dr hab. Rafała Palucha, Koordynatora Projektu w Białowieży;
• seminarium poświęcone zagadnieniom projektowym w dn 28.05 br - Zespół Szkół Leśnych im. Leśników Polskich w Białowieży, ZLN IBL, więcej informacji na: http://www.zwl.pb.edu.pl/aktualnosci-o-wydziale/seminarium_o_metodach_monitoringu_drzewostanow_puszczy_bialowieskiej,378.html;

• szkody w Puszczy Białowieskiej, spowodowane nawałnicami;

• Roll'upy projektowe już zamieszczone w Nadleśnictwach: Browsk, Hajnówka, Białowieża, GDOŚ oraz ZLN IBL;

• susza w PB, więcej...

• Na przełomie lipca i sierpnia, dwuosobowy zespół w składzie: Aneta i Miłosz, wykonał naziemne skanowanie laserowe i zdjęcia hemisferyczne na stu powierzchniach monitoringowych.

• prowadzimy współpracę , w ramach praktyk, stażów oraz wolontariatu;

• w dn 2-4.09.2015 r. odbyły się Targi Leśne w Rogowie, Zespół ForBioSensing również był obecny;

• 5 września 2015 r. uczestniczyliśmy w XI Leśnym Festynie Edukacyjnym w Gdyni;

• 7 września 2015 roku wzięliśmy udział w „Dniu dla szkół" w Białowieży;

• Wzięliśmy udział w I Młodzieżowej Konferencji Naukowej pt. „Poznaj bioróżnorodność Puszczy Białowieskiej";

• 24 września 2015 r. uczestniczyliśmy w konferencji podsumowującej ogólnopolską kampanię informacyjno-promocyjną „Poznaj swoją naturę" realizowaną przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska ze wsparciem środków Komisji Europejskiej w ramach programu LIFE+;

• 30 września 2015 r. w Ośrodku Edukacji Leśnej Nadleśnictwa Białowieża odbyło się spotkanie ze studentami Wydziału Leśnego SGGW w Warszawie;

• W dniach 7-8 października 2015 roku odbyła się w Warszawie Konferencja „Środowisko Informacji", Zespół ForBioSensing również zaprezentował swoje osiągnięcia, więcej;

• 10 i 11 października 2015 r. byliśmy na dorocznychTargach Ogrodniczych oraz III Targach Leśnych „Las i My";

• Instytut Badawczy Leśnictwa otrzymał nominację do Polskiej Nagrody Innowacyjności 2015 za projekt LIFE+ ForBioSensing;

• I Audycja Radiowa w Radiu Białystok;

• Ukazała się nowa publikacja Komisji Europejskiej poświęcona projektom realizowanym w programie LIFE z udziałem ForBioSensing;

• Wydaliśmy pierwszy kalendarz projektowy;

• Zakończyliśmy pierwsze badanie ankietowe dotyczące wiedzy na temat Puszczy Białowieskiej;

• na początku grudnia w Puszczy Białowieskiej zespół teledetekcyjny zbierał dane referencyjne do weryfikacji wyników analiz;

Zakres uczestnictwa IBL

Projekt ForBioSensing realizowany jest przez pracowników administracyjnych oraz merytorycznych w placówkach Instytutu Badawczego Leśnictwa w Sękocinie Starym oraz w Białowieży. W skład Zespołu projektowego wchodzą:

Wykonawcy projektu

Biuro Projektu ForBioSensing

Sękocin Stary ul. Braci Leśnej 3, Bud A, p.107

05-090 Raszyn

Tel. +48 22 71 50 663

e-mail: fbs-biuro@ibles.waw.pl

Partnerzy

Współpracujemy, poprzez wymianę cennych doświadczeń i obserwacji, z:

• Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska - Projekty GDOS.GOV.PL; Projekt Ogólnopolska kampania informacyjno-promocyjna „Poznaj swoją Naturę";
• patronują nam: "Głos Lasu" oraz "Przyroda Polska";

Materiały do pobrania

• Opinia Rady Gminy Białowieża nt wniosku na badania Life ForBioSensing
• WNIOSEK DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ
• /documents/10180/2326094/2014_10_29_life_forbiosensing_pl.pdf
• Lista członków Komitetu Sterującego Projektu, stan na dn 30.01.2015 r.
• I spotkanie KS, dn 30.01.2015 r.
• notatka merytoryczna z I posiedzenia Komitetu Sterującego w IBL, dn 30.01.2015 r.