Czynna ochrona cisa pospolitego na wybranych obszarach Natura 2000 w Polsce (Protaxus)
Czynna ochrona cisa pospolitego na wybranych obszarach Natura 2000 w Polsce.
| Okres realizacji | 01.07.2010 - 15.11.2014 |
|---|---|
| Koordynator / Komórka wiodąca | Zakład Ekologii Lasu
|
Opis projektu
Główne założenia projektu dotyczyły ochrony przyrody, ograniczenia degradacji środowiska naturalnego oraz wzrostu różnorodności biologicznej i były zgodne z wytycznymi V priorytetu (Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych) Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 -2013. Projekt otrzymał rekomendację dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w latach 2010-2014 w ramach Działania 5.1: Wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie różnorodności gatunkowej.
Cele projektu
Cel strategiczny projektu:
Wzrost różnorodności biologicznej lasów w Polsce poprzez przywracanie cisa pospolitego na obszarze jego naturalnego zasięgu.
Cele szczegółowe projektu:
- Zwiększenie powierzchni populacji cisa pospolitego w lasach.
- Sprawdzenie efektów dotychczasowych działań ochronnych dla cisa pospolitego.
- Ograniczenie wielkości szkód powodowanych przez jeleniowate w drzewostanach z udziałem cisa pospolitego.
- Poprawa warunków wzrostu wybranych populacji cisa pospolitego.
Charakterystyka projektu
Obszar realizacji projektu
14 rezerwatów przyrody
6 obszarów Natura 2000
L.p. | Obszar Natura 2000 | |
Kod | Nazwa | |
1 | PLH 320013 | Ostoja Goleniowska |
2 | PLC 180001 | Bieszczady |
3 | PLH 260011 | Lasy Skarżyskie |
4 | PLH 100018 | Cisy w Jasieniu |
5 | PLH 240027 | Łęgi w lasach nad Liswartą |
6 | PLH 020062 | Góry Bardzkie |
27 upraw zachowawczych cisa pospolitego założonych w latach 2004-2008, usytuowanych w nadleśnictwach: Rokita, Henryków, Międzylesie, Kołaczyce, Baligród.
Efekt rzeczowy projektu został osiągnięty poprzez realizację następujących zadań
- inwentaryzacja odnowienia naturalnego cisa pospolitego w 14 wybranych rezerwatach,
- inwentaryzacja odnowienia sztucznego cisa pospolitego na 27 uprawach zachowawczych założonych w latach 2004-2008,
- ochrona indywidualna odnowień naturalnych cisa pospolitego (instalacja 200 osłon nalotu i podrostu cisa w czterech rezerwatach)
- restytucja cisa pospolitego w Nadleśnictwie Skarżysko (posadzenie 3500 sadzonek cisa na 17 powierzchniach podokapowych w leśnictwie Majdów, oddz. 20f)
- pielęgnacja drzewostanów z udziałem cisa pospolitego w pięciu rezerwatach
- modernizacja ogrodzenia rezerwatu „Cisy Rokickie im. prof. Stanisława Króla”,
- konserwacja rowu melioracyjnego w rezerwacie „Cisy Tychowskie”,
- opracowanie bazy danych „Ochrona cisa pospolitego”.
Podsumowanie realizacji projektu
Ocenione populacje cisów wymagają ochrony czynnej, gdyż bez wykonywania prac pielęgnacyjnych istnienie wielu z nich jest zagrożone. Zabiegi pielęgnacyjne powinny dotyczyć dojrzałych drzew, jak również młodego pokolenia. W rezerwatach cisowych częściej powinny być stosowane osłony mechaniczne pojedynczych nalotów i niskich podrostów gatunku chronionego. Konieczna staje się również ochrona całych rezerwatów w przypadku zwiększenia się liczebności zwierzyny płowej i szkód przez nią powodowanych. Ocena jakości upraw zachowawczych cisa potwierdzała możliwość wykorzystania ochrony ex-situ w ramach restytucji tego gatunku w lasach polskich. Należy jednak zwrócić uwagę na kryteria wyboru lokalizacji powierzchni podsadzeń, składu gatunkowego drzewostanu oraz pochodzenia i jakości materiału sadzeniowego. Wyniki realizacji projektu wskazują na celowość kontynuowania kompleksowych prac związanych z monitoringiem rozwoju naturalnych populacji cisa oraz z odtwarzaniem zasobów cisa pospolitego w ekosystemach leśnych.
Wykonawcy projektu
Koordynator:
Zespół merytoryczny:
- dr hab. Dorota Dobrowolska prof. nadzw.
- dr Grażyna Olszowska
- dr inż. Anna Żółciak
- dr inż. Marzena Niemczyk
- mgr inż. Bogdan Pawlak
Obsługa projektu:
